Τι αφορά
Σκοπός του παρόντος καθεστώτος είναι η ενίσχυση επενδυτικών σχεδίων που υλοποιούνται στις περιοχές των Εδαφικών Σχεδίων Δίκαιης Μετάβασης (Ε.Σ.ΔΙ.Μ.) Δυτικής Μακεδονίας και Μεγαλόπολης τα οποία συνοδεύουν το Πρόγραμμα Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης 2021-2027, εφεξής ΠΔΑΜ 2021 – 2027. Στόχος του ΠΔΑΜ είναι να δοθεί στις περιοχές αυτές η δυνατότητα να αντιμετωπίσουν τις κοινωνικές, εργασιακές, οικονομικές και περιβαλλοντικές επιπτώσεις της απολιγνιτοποίησης και η μετάβαση τους σε μια κλιματικά ουδέτερη οικονομία και μια ισορροπημένη και βιώσιμη ανάπτυξη.
Δικαιούχοι
Δικαιούχοι των ενισχύσεων του καθεστώτος ΔΑΜ είναι οι φορείς επενδύσεων, που είναι εγκατεστημένοι ή έχουν υποκατάστημα στην Ελληνική Επικράτεια, και έχουν τη μορφή εμπορικής εταιρείας. Από πλευράς μεγέθους δικαιούχοι είναι:
α. Πολύ Μικρές, Μικρές και Μεσαίες Επιχειρήσεις (σύμφωνα με τον ορισμό της Ε.Ε. για πολύ μικρές, μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις)
β. Μεγάλες Επιχειρήσεις για παραγωγικές επενδύσεις, μόνο εφόσον οι επενδύσεις αυτές είναι απαραίτητες για την υλοποίηση των Ε.Σ.Δ.Ι.Μ., υπό τον όρο, ότι συμβάλλουν στη μετάβαση προς μια κλιματικά ουδέτερη οικονομία εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης έως το έτος 2050 και στην επίτευξη συναφών περιβαλλοντικών στόχων, αλλά και για τη δημιουργία θέσεων εργασίας στο προσδιορισθέν έδαφος.
Από τις ενισχύσεις του παρόντος καθεστώτος εξαιρούνται Συνεταιρισμοί, Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις (Κοιν.Σ.Επ.), Αγροτικοί Συνεταιρισμοί (ΑΣ), Ομάδες Παραγωγών (Ομ. Π.) Οργανώσεις Παραγωγών (Ο.Π.), Αστικοί Συνεταιρισμοί, Αγροτικές Εταιρικές Συμπράξεις (Α.Ε.Σ.), Κοινοπραξίες που ασκούν εμπορική δραστηριότητα, Δημόσιες και Δημοτικές Επιχειρήσεις και θυγατρικές τους, Ατομικές Επιχειρήσεις.
Διευκρινίζεται ότι, από τις ενισχύσεις του παρόντος καθεστώτος εξαιρούνται επίσης:
α. επιχειρήσεις, σε βάρος των οποίων εκκρεμεί, κατά την υποβολή της αίτησης επενδυτικού σχεδίου, διαδικασία ανάκτησης ενισχύσεων (αρχή Deggendorf),
β. οι προβληματικές επιχειρήσεις γ. επιχειρήσεις οι οποίες, κατά τα δύο (2) έτη πριν από την υποβολή της αίτησης ενίσχυσης:
γα. έχουν μετεγκαταστήσει την επιχειρηματική εγκατάσταση, στην οποία πρόκειται να πραγματοποιηθεί η αρχική επένδυση για την οποία ζητείται η ενίσχυση ή ΣΧΕΔΙΟ 19
γβ. αρνούνται να δεσμευθούν ότι δεν θα μετεγκαταστήσουν την ως άνω επιχειρηματική εγκατάσταση, για περίοδο δύο (2) ετών, μετά από την ολοκλήρωση της αρχικής επένδυσης,
δ. επιχειρήσεις, οι οποίες υλοποιούν επενδυτικά σχέδια που πραγματοποιούνται με πρωτοβουλία και για λογαριασμό του Δημοσίου, βάσει σχετικής σύμβασης εκτέλεσης έργου, παραχώρησης ή παροχής υπηρεσιών.
Προϋποθέσεις
Τα επενδυτικά σχέδια που υποβάλλονται πρέπει να έχουν ολοκληρωμένο χαρακτήρα αρχικής επένδυσης και ειδικότερα να πληρούν μια από τις ακόλουθες προϋποθέσεις:
α. Δημιουργία νέας μονάδας.
β. Επέκταση της δυναμικότητας υφιστάμενης μονάδας.
γ. Διαφοροποίηση της παραγωγής μιας μονάδας σε προϊόντα που δεν έχουν παραχθεί ποτέ ή υπηρεσίες που δεν έχουν παρασχεθεί από αυτήν με τον όρο, για τις μεγάλες επιχειρήσεις, ότι οι ενισχυόμενες δαπάνες υπερβαίνουν τουλάχιστον κατά διακόσια τοις εκατό (200%) τη λογιστική αξία των στοιχείων ενεργητικού που χρησιμοποιούνται εκ νέου, όπως η αξία αυτή έχει καταγραφεί στο φορολογικό έτος, που προηγείται της αίτησης υπαγωγής του επενδυτικού σχεδίου.
δ. Θεμελιώδη αλλαγή του συνόλου της παραγωγικής διαδικασίας υφιστάμενης μονάδας. Επί μεγάλων επιχειρήσεων, απαιτείται επίσης, οι ενισχυόμενες επενδυτικές δαπάνες να υπερβαίνουν τις αποσβέσεις των τριών (3) τελευταίων φορολογικών ετών των στοιχείων του ενεργητικού, τα οποία συνδέονται με τη δραστηριότητα που πρόκειται να εκσυγχρονιστεί. Αν δεν αποτυπώνονται σαφώς οι συνδεόμενες με τη δραστηριότητα αποσβέσεις των στοιχείων του ενεργητικού, θεωρείται ότι δεν πληρούται η ως άνω προϋπόθεση.
Προϋπολογισμός
Ο συνολικός προϋπολογισμός του παρόντος καθεστώτος κατανέμεται γεωγραφικά, μεταξύ των περιοχών Ε.Σ.ΔΙ.Μ. Δυτικής Μακεδονίας και Μεγαλόπολης, ως εξής:
α. Ε.Σ.ΔΙ.Μ. Δυτικής Μακεδονίας: το 70% του συνολικού προϋπολογισμού (266.000.000€) εκ των οποίων 30% (79.800.000€) σε κάθε μία από τις Περιφερειακές Ενότητες Κοζάνης και Φλώρινας και 20% (53.200.000€) σε κάθε μία από τις Περιφερειακές Ενότητες Γρεβενών και Καστοριάς,
β. Ε.Σ.ΔΙ.Μ. Μεγαλόπολης: 30% (114.000.000€) του συνολικού προϋπολογισμού εκ των οποίων 50% (57.000.000€) στην περιοχή του Δήμου Μεγαλόπολης και 50% (57.000.000€) που ισοκατανέμονται στις περιοχές των όμορων Δήμων Τρίπολης, Γορτυνίας και Οιχαλίας.
Οι αναφερόμενες κατανομές δύναται να αναπροσαρμόζονται κατά τη διάρκεια εφαρμογής του παρόντος καθεστώτος, με κριτήριο την πορεία κατανομής των εντάξεων επενδυτικών σχεδίων σε αυτό και τα προβλεπόμενα στο εγκεκριμένο ΠΔΑΜ 2021 – 2027, μετά από έκδοση σχετικής τροποποίηση της Προκήρυξης.
Για την υπαγωγή στο καθεστώς ΔΑΜ απαιτείται η ύπαρξη ελάχιστου ύψους του
επιλέξιμου κόστους του επενδυτικού σχεδίου, το οποίο προσδιορίζεται με βάση το
μέγεθος του φορέα, και συγκεκριμένα ανέρχεται στο:
α. ποσό των δεκαπέντε εκατομμυρίων (15.000.000) ευρώ για μεγάλες επιχειρήσεις,
β. ποσό των πεντακοσίων χιλιάδων (500.000) ευρώ για μεσαίες επιχειρήσεις,
γ. ποσό των διακοσίων πενήντα χιλιάδων (250.000) ευρώ για μικρές επιχειρήσεις,
δ. ποσό των εκατό χιλιάδων (100.000) ευρώ για πολύ μικρές επιχειρήσεις.
Επιλέξιμες Δαπάνες
Οι επιλέξιμες δαπάνες των επενδυτικών σχεδίων για τις οποίες χορηγούνται περιφερειακές ενισχύσεις στο πλαίσιο του παρόντος καθεστώτος είναι:
α. Επενδυτικές δαπάνες σε ενσώματα στοιχεία ενεργητικού και συγκεκριμένα δαπάνες για: αα. την κατασκευή, την επέκταση και τον εκσυγχρονισμό κτιριακών εγκαταστάσεων, καθώς και ειδικών και βοηθητικών εγκαταστάσεων των κτιρίων, και για κατασκευές για τη διασφάλιση της προσβασιμότητας στα άτομα με αναπηρία και στα εμποδιζόμενα άτομα, καθώς και διαμόρφωση του περιβάλλοντος χώρου. Οι δαπάνες αυτές αθροιστικά δεν μπορούν να υπερβαίνουν το σαράντα πέντε τοις εκατό (45%) του συνόλου των ενισχυόμενων δαπανών περιφερειακού χαρακτήρα. Ο συντελεστής αυτός διαμορφώνεται στο εβδομήντα τοις εκατό (70%) για τις αντίστοιχες δαπάνες των επενδυτικών σχεδίων της υποπερ. βγ΄ της περ. β΄ της παρ. 4 του Παραρτήματος Α΄ του ν. 4887/22. Ο ως άνω συντελεστής διαμορφώνεται στο ογδόντα τοις εκατό (80%) για επενδυτικά σχέδια που υλοποιούνται σε κτίρια, τα οποία είναι χαρακτηρισμένα ως διατηρητέα.
Οι δαπάνες αυτές ενισχύονται και στην περίπτωση που πραγματοποιούνται επί κατασκευών οι οποίες, κατά τον χρόνο υποβολής του αιτήματος υπαγωγής στο παρόν καθεστώς ενίσχυσης έχουν υπαχθεί στο ν. 1337/1983 (Α΄ 33) ή στο ν. 3843/2010 (Α’ 62) ή στο ν. 4178/2013 (Α΄ 174) ή στον ν. 4495/2017 (Α΄ 167). Η έναρξη καταβολής των ενισχύσεων δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί, εφόσον στο εγκεκριμένο φυσικό αντικείμενο της επένδυσης περιλαμβάνονται κατασκευές για τις οποίες δεν έχει περαιωθεί η ως άνω διαδικασία νομιμοποίησης ή τακτοποίησής τους ή διατήρησης χρήσης ή ρύθμισης τους.
αβ. την αγορά του συνόλου ή και μέρους των υφιστάμενων παγίων στοιχείων ενεργητικού, όπως κτίρια, μηχανήματα και λοιπός εξοπλισμός επιχειρηματικής εγκατάστασης, υπό τις εξής προϋποθέσεις, οι οποίες πρέπει να συντρέχουν σωρευτικώς:
- η επιχειρηματική εγκατάσταση έχει κλείσει δύο (2) τουλάχιστον έτη πριν την ημερομηνία υποβολής της αίτησης υπαγωγής,
- η αγορά πραγματοποιείται από τον φορέα του επενδυτικού σχεδίου, ο οποίος δεν σχετίζεται με τον πωλητή της επιχειρηματικής εγκατάστασης της περ. i εκτός εάν πρόκειται για μικρή επιχείρηση, η οποία αποκτάται από υπάλληλο του αρχικού ιδιοκτήτη ο οποίος δεν έχει συγγένεια μέχρι 3ου βαθμού με τον ιδιοκτήτη/ιδιοκτήτες της μονάδας που έπαυσε τη λειτουργία της (σε περίπτωση νομικού προσώπου στη θέση του ιδιοκτήτη εννοούνται τα φυσικά πρόσωπα που κατέχουν μερίδιο/μετοχές του εταιρικού/μετοχικού κεφαλαίου) και η υπαλληλική σχέση να είχε διάρκεια τουλάχιστον δύο (2) ετών.
iii. η σχετική συναλλαγή πραγματοποιείται υπό τους συνήθεις όρους της αγοράς. Από τις εν λόγω επιλέξιμες δαπάνες αφαιρείται το κόστος στοιχείων του ενεργητικού, τα οποία έχουν στο παρελθόν επιχορηγηθεί ή επιδοτηθεί μέσω αναπτυξιακών νόμων ή άλλων καθεστώτων ενισχύσεων πριν από την αγορά τους.
αγ. την αγορά και εγκατάσταση καινούργιων σύγχρονων μηχανημάτων και λοιπού εξοπλισμού, συμπεριλαμβανομένων των τεχνικών εγκαταστάσεων και των μεταφορικών μέσων που κινούνται εντός του χώρου της εντασσόμενης μονάδας.
αδ. τον εκσυγχρονισμό ειδικών εγκαταστάσεων, που δεν αφορούν σε κτίρια και μηχανολογικών εγκαταστάσεων.
β. Επενδυτικές δαπάνες σε άυλα στοιχεία ενεργητικού, και συγκεκριμένα δαπάνες για:
βα. τη μεταφορά τεχνολογίας, μέσω της αγοράς δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας, αδειών εκμετάλλευσης, ευρεσιτεχνιών, τεχνογνωσίας και μη κατοχυρωμένων τεχνικών γνώσεων,
ββ. συστήματα διασφάλισης και ελέγχου ποιότητας, πιστοποιήσεων, προμήθειας και εγκατάστασης λογισμικού και συστημάτων οργάνωσης της επιχείρησης. Οι δαπάνες των υποπερ. βα και ββ πρέπει να πληρούν σωρευτικά τις εξής προϋποθέσεις:
i.να χρησιμοποιούνται αποκλειστικά στην επιχειρηματική εγκατάσταση που λαμβάνει την ενίσχυση και να παραμένουν συνδεδεμένες με το έργο, για το οποίο χορηγείται η ενίσχυση, για το χρονικό διάστημα τήρησης των μακροχρόνιων υποχρεώσεων της παρ. β του άρθρου 25 της παρούσας προκήρυξης.
ii.να περιλαμβάνονται στα αποσβεστέα στοιχεία του ενεργητικού της επιχείρησης,
iii.να αγοράζονται σύμφωνα με τους όρους της αγοράς από τρίτους που δεν έχουν σχέση με τον αγοραστή.
βγ. Για τις μεγάλες επιχειρήσεις, οι ενισχυόμενες δαπάνες για άυλα στοιχεία ενεργητικού δεν μπορούν να υπερβούν το τριάντα τοις εκατό (30%) του συνόλου των ενισχυόμενων δαπανών περιφερειακών ενισχύσεων. Για τις ΜμΕ το ανώτατο ποσοστό διαμορφώνεται στο πενήντα τοις εκατό (50%). γ. Το μισθολογικό κόστος των νέων θέσεων εργασίας, που δημιουργούνται ως αποτέλεσμα της πραγματοποίησης του επενδυτικού σχεδίου υπολογίζεται για δύο (2) έτη από τη δημιουργία κάθε θέσης. Το ως άνω μισθολογικό κόστος αποτελεί επιλέξιμη δαπάνη μόνο αυτοτελώς και εφόσον υλοποιείται αρχική επένδυση.
Επιλέξιμες δαπάνες εκτός περιφερειακών ενισχύσεων
Στα υπαγόμενα στο παρόν καθεστώς περιφερειακών ενισχύσεων επιχειρηματικών σχεδίων παρέχεται η δυνατότητα πρόσθετης ενίσχυσης, σύμφωνα με τα Άρθρα 7 και 53 παρ. 2 του Νόμου 4887/22 και για τις ακόλουθες κατηγορίες επιλέξιμων δαπανών εκτός περιφερειακών ενισχύσεων:
α. δαπάνες για συμβουλευτικές υπηρεσίες προς ΜμΕ
β. δαπάνες για καινοτομία στις ΜμΕ
γ. δαπάνες για διαδικαστική και οργανωτική καινοτομία για ΜμΕ και Μεγάλες Επιχειρήσεις δ. δαπάνες για ανακύκλωση και επαναχρησιμοποίηση αποβλήτων
ε. δαπάνες για αποκατάσταση μολυσμένων χώρων και
στ. Δαπάνες για επαγγελματική κατάρτιση
Υποβολές
Η ημερομηνία έναρξης της υποβολής αιτήσεων υπαγωγής επενδυτικών σχεδίων θα ανακοινωθεί με την αναλυτική προκήρυξη.
Η υποβολή των επενδυτικών σχεδίων θα γίνεται ηλεκτρονικά μέσω του Πληροφοριακού Συστήματος Κρατικών Ενισχύσεων (ΠΣΚΕ) της προγραμματικής περιόδου 2021-2027 και η έναρξη υποβολής θα εκκινήσει με τη θέση του Συστήματος σε λειτουργία.